Night Of The Prog
14-16 juli, Freilichtbühne, Loreley, Sankt Goarshausen (Duitsland)

‘Stairway to heaven' noemde een bezoeker de trap die van de verleidelijke zeemeermin Loreley in een scherpe bocht van de Rijn naar het amfitheater hoog op de rotsen leidt. De ogenschijnlijk matige line-up had sommige progliefhebbers weerhouden om dit jaar af te reizen naar Night Of The Prog (NOTP). Onterecht, want het pakte weer heel goed uit! Dat zit hem in het hele pakketje: fijne muziek, schitterende locatie, prachtig weer, ontspanning en vooral: ontmoeting van toffe progvrienden uit allerlei landen!

De enige landgenoot was dit keer Anneke van Giersbergen, de bekende zangeres die een beetje moest improviseren, doordat haar begeleider op toetsen was uitgevallen. Hierdoor kon ze minder covers van Kate Bush zingen, terwijl de vervangende titels niet door iedereen gewaardeerd werden. Songbird van Fleetwood Mac was tot daar aan toe, maar het cheesy I Wanna Know What Love Is van Foreigner deed bij sommigen de wenkbrauwen fronsen. Waarom slechts één liedje van The Gathering bijvoorbeeld? Ze blijft uiteraard een topzangeres die in haar eentje met een akoestische gitaar wel een groot publiek om haar vinger weet te winden.

De Noorse band Oak mocht na vier jaar in de herkansing. Hoewel nu met de prachtige laatste cd The Quiet Rebellion Of Compromise op zak, lukte het jammergenoeg weer niet om enorm te overtuigen. De proggy aftrap Highest Tower Deepest Well leende zich meteen voor de beuk erin, maar op een of andere manier kan zanger/toetsenman Simen Valldal Johannessen zijn band niet volledig op sleeptouw nemen. Live is niet Oaks pakkie an, maar het blijft een sympathiek bandje.

Een formatie die aan een zelfde euvel leidt, is het nieuwe Venus Principle. Uit de as van Crippled Black Phoenix bouwt ook deze formatie op wat donkere, licht psychedelische rock. Het euvel is dat bijna elk nummer in een tergend traag tempo voorbij trekt. Dat kan je stijl zijn, maar er moet wel iets te beleven zijn. De ruimte in de songs wordt te weinig ingekleurd, waardoor luisteraars in slaap dreigen te vallen, de goede zangeres ten spijt.

Het contrast kon niet groter toen daarna Franck Carducci met zijn feestband binnen een paar seconden de boel op z'n kop zette. De Fransman grossiert in vermaak, met een blitse rockgitarist en toetsenman, plus twee dames op drums en zang die met vaandels en engelenvleugels flinke indruk maken. Het excentrieke instrument de theremin was ook nu weer van stal gehaald, hoewel je de stijl van Carducci nauwelijks tot geen prog kunt noemen. Het gros van het publiek maalde daar niet om.

Dat laatste gold eigenlijk ook voor Karfagen, de band die een streepje voor had, omdat de leden uit het door oorlog getroffen Oekraïne komen. Hoewel de getalenteerde leider Antony Kalugin kan bogen op een flinke stapel kwaliteitsprog, koos hij nu vooral voor tamelijk hapklare poprock. Waarom hij als toetsenman met twee zangeressen bijna steeds eenstemmig zong, blijft een raadsel. De overdosis aan pathos en het theater in rennen, kon het optreden ook niet redden.

Leuker was de muziek van de Franse band Esthesis. Deze tamelijk jonge honden legden een stuk kwaliteit in hun composities. Een groep met een overtuigend geluid en veel potentieel.
Datzelfde kun je zeggen over de formatie Aëdon, want ook deze jonge, tikje bedeesde Oostenrijkers spelen wel fris van de lever met melodieuze proggy poprocksongs. Misschien ook een groeibriljantje op de langere termijn.
In diezelfde stijlcategorie mag je Abel Ganz plaatsen, hoewel deze Schotse band al veel langer bestaat. De songs uit het verleden klinkt proggier, maar de nieuwe composities getuigen van klasse en zeker door het sprankelende gitaarspel herinnert de groep prettig aan evenknieën als Pendragon en Marillion.
De neo-prog kwam helemaal geweldig uit de verf tijdens het concert van Cyan. Leider/componist Rob Reed (Magenta) bracht met zijn band een pot indrukwekkende muziek op de bühne die bol staat van authentieke symfonische kenmerken. Samen met de geweldige Peter Jones (Camel) als zanger/gitarist/keyboardman kon dit optreden niet kapot.

Ook Fuchs tapt uit dit vaatje, maar de kwaliteit en passie laat iets te wensen over. Opmerkelijk is hier wel de uitstekende toetsenist die ooit zelf centraal stond in haar eigen Ines Project. Zij begrijpt als geen ander dat het vooral gaat om de melodieën als je soleert en lardeert. En niet om de hoeveelheid noten.
Dat laatste kun je niet zeggen van Panzerballett, want deze heren blinken uit in krachtpatserij. De instrumentale progmetal djentband bleek de naam met verreweg de beste musici, waarbij ze ook nog eens de Australische virtuoos Virgil Donati (Planet X) in de gelederen hebben. Wat hij op zijn drumkit laat horen is not of this earth. Je kunt erop kicken, maar ook veel luisteraars lopen niet warm voor deze ‘koude drukte'. Panzerballett zoekt voortdurend bewust naar onorthodoxe en complexe partijen. Muziek voor muzikanten zal ik maar zeggen.

Veel luchtiger en toegankelijker klinken drie formaties die de groove centraal stellen. Time Shift Accident uit Duitsland beweegt zich in de authentieke jazzrock en fusion. De instrumentale nummers worden degelijk en swingend gebracht, maar missen een beetje een eigen gezicht.
Wat dat betreft had Agusa meer impact, mede doordat de nummers van deze Zweedse groep meer ruimte biedt aan uitwaaierende improvisaties. En ook hier zit het ritmische zeer snor, terwijl het spel op de dwarsfluit van Jenny Puertas een streling voor je oren is.

Bij Mad Fellaz uit Italië sprong dan weer de uitstekende zanger als frontman in het oog. Hoe heerlijk is het als een band met veel muzikanten in staat is om op professionele manier een cocktail te presenteren van jazz, blues, metal, elektronische en progrockmuziek.

Drie andere namen mogen we scharen in de categorie gerenommeerde ‘oudjes'. Hoewel de muzikanten van The Musical Box zelf nog lang niet bejaard zijn, brachten de Canadezen het klassieke dubbelalbum The Lamb van Genesis, voor de allerlaatste keer, naar verluidt. Sommige diehards willen niks weten van tributes, anderen lusten er wel pap van. Die laatste groep bleek groot op de Loreley-rots. Want de tijden van Rael/Gabriel herleefden, met een schitterend geluid, alle visuele poespas en muzikanten die hun vak verstaan en het toch nét weer een iets andere interpretatie lieten horen. Rillingen over je rug, Genesisfans in tranen. Zelfs bij bizarre songs als Grand Parade Of Lifeless Packaging.

Ook bij Wishbone Ash hoorde ik verschillende reacties. Wat voor de een als oubollige rock klinkt, raakt bij de ander een gevoelige snaar. Feit was dat de gitaren weer ronkten en de huidige formatie nog steeds hecht klinkt, puttend uit gerenommeerde elpees als Argus.
Natuurlijk ging de oeroude psychedelica van Pink Floyd er wederom in als koek. Drummer Nick Mason mocht voor de tweede maal het podium beklimmen met zijn Saucerful Of Secrets, waar klasbakken als gitarist Gary Kemp en Guy Pratt deel vanuit maken. De bassist liet direct horen dat hij in One Of These Days dominant de bezwerende sfeer bepaalt. Intrigerend blijft het. En wat een prachtig geluid. Naast psychedelische epics klonken ook kortere hits als Arnold Layne en See Emily Play.

De zondagavond liet tot slot horen dat prog nog springlevend is. Hoewel Soen (uitspraak: So-én) deze stijl niet pur sang brengt, wist de Zweedse rockband wel degelijk de gevoelige snaar te raken. Zanger Joel Ekelöf heeft het charisma aan zijn kont hangen en kon met zijn fantastische stem en sterke ballads het publiek met speels gemak om zijn vinger te winden.

En met Leprous had NOTP een fantastische slotact gekozen. Wát een energie knalde er van het podium! Onmisbare pionnen zijn hier zanger/toetsenman Einar Solberg (met zijn ongekend hoge bereik) en drummer Baard Kolstad, die als een cookiemonster zonder haar op zijn kit tekeer gaat. Hoe strak slaat hij ook live zijn lastige ritmes en wat een hechte formatie is dit geworden. De composities van Leprous zijn sinds het laatste album Aphelion nog meer verfijnd en herkenbaar, hoewel de stijl ook iets minder divers is dan het oudere werk. De schare fans neemt toe, dat bleek. In de voorste gelederen was tot slot één daarvan dolgelukkig met een geworpen drumstick, terwijl een andere Nederlander door zo'n stuk hout pijnlijk in zijn gezicht getroffen werd.
Tragische pech aan het eind van weer een schitterende festival. Op één buitje na was het zoals altijd een zonovergoten evenement, zonder extreem hoge temperaturen. Volgend jaar beklimmen ongetwijfeld weer veel liefhebbers die trap naar hemelse klanken.

Tekst: Freek Wolff
Fotografie: Bert Treep

Naar het overzicht van de reviews.