Midsummer Prog Festival

28 & 29 juni 2024, Openluchttheater Valkenburg

Het Midsummer Progfestival is niet alleen uitgegroeid tot het allerleukste en meest gezellige openluchtevenement op de Nederlandse progkalender, ook staan de twee zomerse dagen in Valkenburg bekend om hun brede en avontuurlijke programmering. Zo brengt de organisatie progressieve metal heel gebroederlijk samen met traditionele prog en melodieuze pop, waarbij het publiek alle stijlen en stromingen traditiegetrouw met open armen ontvangt. Dit was afgelopen juni niet anders, al werden de verschillen in benadering en kwaliteit op deze Midsummer-editie nog meer uitvergroot dan in de jaren hiervoor.

Opvallend was dat bands die vooral complexe composities en virtuoze instrumentbeheersing benadrukten, de minste indruk achterlieten. Dat begon op vrijdagmiddag al met de Franse opener Theraphosa. De drie broers Dubout presenteerden een tamelijk gezichtsloze vorm van metal, gekoppeld aan vlakke en plichtmatige zangpartijen van Vincent Dubout. Af en toe liet hij nog een aardige gitaarsolo met Eddie Van Halen-achtige fingerpicking liet zien, maar veel progressiefs viel er niet te ontdekken.

Hasse Fröberg's HFMC verzandde in een reeks lange en bonte liedjes met eindeloos wisselende thema's waar nauwelijks een touw aan was vast te knopen. De sympathieke, 60-jarige Zweedse en wat hese The Flower Kings-zanger en gitarist deed zijn stinkende best, maar de pakkende refreinen en catchy melodielijnen ontbraken in de setlijst.

Plini Roessler-Holgate staat voor razendknap en sterk door Joe Satriani beïnvloed gitaarwerk, maar Plini's instrumentale krachtpatserij kwam door een statische presentatie nauwelijks uit de verf. Als een standbeeld werkte de Australische voorman nogal plichtmatig zijn instrumentale nummers af en leek hij meer lol met zijn bandleden te hebben, dan in zijn contact met het publiek. Op deze manier kun je je afvragen of zo'n matte mix van fusion en metal eigenlijk wel op een festival thuishoort?

Temic ging na het tegenvallende debuut op de Midwinter-editie van februari in de herkansing en koerste met een uitstekende nieuwe bassist (Miguel Pereira) en een aanmerkelijk energieker optreden van zanger Fredrik Bergersen Klemp naar een beter resultaat. Zo werd de live-lat voor hun progressieve metal iets hoger gelegd, al was ook nu de balans in afstellingen (geluid) en afstemming (samenspel) tussen de individuele muzikanten weer ver te zoeken. In de drang zichzelf te bewijzen, lijkt het wel alsof Temic het hoofd een beetje verloor.

De rest van de programmering wist gelukkig beter de weg van hoofd naar hart te vinden. Neem de band van Kristoffer Gildenlöw bijvoorbeeld. De Zweedse oud-Pain Of Salvation en Kayak-bassist (die overigens al sinds 2006 in Nederland woont en tijdens Midsummer het bassen aan zijn partner Liselotte Hegt overliet) zorgde voor een ruimtelijke, gelaagde en emotionele stijl met invloeden van onder andere Pink Floyd en Leonard Cohen. Ook wist Gildenlöw met zijn donkerbruine stem en vanuit ongetwijfeld diepe gronden, in onder andere Down We Go en Rust zijn Zweedse bluesziel kwetsbaar bloot te leggen. Met dank aan een heerlijk solerende Paul Coenradie (gitaar) overigens.

Ook bij de Steve Rothery Band draaide alles om gevoel. Niet alleen met magistraal, emotioneel beladen gitaarspel zoals in de openers Morpheus en Old Man Of The Sea, maar tevens via de sentimenten die de oude en nieuwe Marillion-favorieten bij het publiek naar boven haalden. Dat was bij voorbaat een gewonnen meezingwedstrijd, ook omdat zanger Martin Jakubski (StillMarillion, Maiden Scotland) de toch heel verschillende vocale benaderingen van Hogarth en Fish uitstekend vertaalde naar zijn eigen, loepzuivere stijl. Toen ‘Rothers' Forgotten Sons (1983) en Fugazi (1984) vakkundig afstofte, was het feest in Valkenburg compleet. Al blijft de SRB hiermee natuurlijk wel een beetje hangen bij het imago van een coverband.

Hoe het wederzien tussen Arena-drummer Mick Pointer en Steve Rothery (door wie Pointer beginjaren tachtig uit Marillion is gekickt) backstage is verlopen, hebben we helaas niet meegekregen. Gelukkig zat de stemming er ook bij Arena meteen goed in met een solide set klassiekers, waarbij de nadruk op nummers van The Visitor (1998) lag. Damien Wilson kroonde zichzelf tot de ware Midsummerkoning door op testosteron en met grote gebaren het hele amfitheater als podium te gebruiken. Heel terecht werd Mark Bogert (Knight Area, Magoria) door Wilson in het spotlicht gezet. Het Nederlandse supertalent verving John Mitchell (tijdelijk op pad met Asia) en maakte met zijn fluïde en soulvolle spel meteen indruk als Arena's beste live-gitarist ooit.

Met de charismatische Ian Kenny beschikt ook Karnivool over een zanger die een optreden naar een hoger niveau kan tillen. Dat deed hij met verve, maar ook omdat het nodig was. Het laatste album van de Australische progressieve metalband dateert namelijk alweer uit 2013. Ondanks wat nieuw materiaal bleek de opwindende Karnivool-sound - met Tool en Deftones als belangrijkste invloeden - wel aan wat nieuwe impulsen toe. Daar was het in Valkenburg niet de juiste tijd en plaats voor; met de vertrouwde mix van dreigende en bezwerende riffs en complexe maatsoorten grepen Kenny & co je ook nu weer - sorry dames - bij de kloten. Misschien iets minder kleurrijk dan Leprous of Haken, maar minstens zo opwindend en effectief. Hopelijk duiken ze nu snel de studio in.

Ondanks het golvende rockfeest waarmee de Karnivolen deze iets grilligere, maar opnieuw zeer geslaagde Midsummer-editie afsloten, bleek deze intense comeback niet de grootste verrassing. Die eer ging naar twee andere, aanzienlijk minder bekende namen. De gewaagde programmering van de Belgische drummer en zangeres Isolde Lasoen was er daar één van. Lasoen, die ooit jazz studeerde en samenwerkte met o.a. Flip Kowlier, Raymond van het Groenewoud en Novastar bracht een heerlijk nostalgische mix van oude sixties- en seventiesmuziek. In filmische sferen, waanden we ons een uur lang op een broeierige roadtrip langs de Franse Riviera. Lasoen zong afwisselend in het Engels en het Frans en liet een hele vloeiende, natuurlijke stijl van drummen zien die perfect aansloot op de bruine bastonen, galmende vibrafoon en andere speelse retrosounds van haar band. Bijzonder fraai was de psychedelische cover van The Four Horsemen (Aphrodite's Child), maar juist haar eigen werk vormde een welhaast de ideale soundtrack voor de perfecte zomerdag.

De allergrootste verrassing kwam echter van Haunt The Woods. Met hun allereerste optreden in Nederland, kreeg de openingsact van zaterdag al meteen het publiek met staande ovaties op de banken. En terecht, want het viertal uit Cornwall combineerde progressieve rock, folk, vierstemmige harmonieën en betoverend gitaarwerk op een manier die weinigen onberoerd liet. Hoewel je verre invloeden van Pink Floyd, Muse en The Beatles kon oppikken, leek het vooral alsof de geest van Jeff Buckley via Zuid-Limburg in Jonathan Stafford is neergedaald. Hij voorzag Haunt The Woods daarmee van een extra meeslepende en dramatische dimensie die deze jonge gasten naar grote hoogten tilde. De mooiste minuten uit wellicht alle Midsummer-jaren tot nu toe, voltrokken zich aan het eind van hun set toe het viertal, midden in een muisstil festivalpubliek, met alleen een akoestische gitaar het meerstemmige Sleepwalking liet horen. Pure Midsummer magie!

Tekst: Edwin Ammerlaan

voor de foto's van de bands zie de series per band

Naar het overzicht van de reviews.